काठमाडौं, – काठमाडौं महानगरपालिकाले काठमाडौं उपत्यकाको मौलिक पहिचान र सांस्कृतिक सम्पदाको संरक्षण तथा प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यसहित ‘फल्चा’ निर्माणको अभियानलाई तीव्रता दिएको छ। फल्चा निर्माण कार्य मेयर बालेन शाहको पहलमा निरन्तर अगाडि बढिरहेको छ।
फल्चा—नेवारी सभ्यता र सामाजिक जीवनको अभिन्न हिस्सा—नेपाली संस्कृतिमा विशेष महत्व राख्छ। यी संरचनाहरू सामाजिक भेटघाट, आपसी संवाद, मेलमिलाप र सामुदायिक निर्णयका केन्द्रस्थलको रूपमा प्रयोग हुँदै आएका छन्। चैत्य, पाटीसँग जोडिएका फल्चाहरूमा पूजा, भजन तथा पर्वको तयारी पनि सँगसँगै चल्ने परम्परा रहेको छ।
Kathmandu महानगरका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७९/८० देखि नै फल्चा निर्माणका लागि बजेट विनियोजन गरिएको छ। हालसम्म विजुली बजार क्षेत्रमा दुईवटा फल्चाको निर्माण सम्पन्न भई २०८०/८१ मा उद्घाटन भइसकेको छ। त्यस्तै, माघ २०८१ मा जारी कार्यादेशअनुसार थप २४ वटा फल्चा निर्माणको तयारी भइरहेको छ, जसमा आठवटा फल्चा निर्माण भइसकेको र बाँकी माघ २०८२ भित्र सम्पन्न हुने अपेक्षा गरिएको छ। यो परियोजनाको कुल लागत करिब ९ करोड रुपैयाँ रहेको छ।
यात्रुहरुलाई विश्रामको सहज सुविधा दिने उद्देश्यले यी फल्चाहरू विभिन्न बस स्टपहरूमा निर्माण गरिँदै छन्। प्रत्येक फल्चा झिंगटीको छानो, बुट्टेदार अग्राखको काठ, थामलगायत कलात्मक कसीबसीयुक्त भागहरू समेटेर बनाइनेछ, जसले काठमाडौंको मौलिकता झल्काउनेछ। यी फल्चाहरू दुईतर्फी विश्राम सुविधा तथा पैदल आवतजावत सहज हुने गरी डिजाइन गरिएको छ, साथै अपांगमैत्री पहुँचसमेत सुनिश्चित गरिएको छ।
मेयर बालेन शाहले सामाजिक सञ्जालमार्फत जानकारी दिँदै भनेका छन्, “फल्चा केवल तस्वीर वा संग्रहालयको वस्तु होइन, यसको संरक्षण, प्रयोग र प्रवर्द्धन आधुनिक विकाससँगै अपरिहार्य छ।” उनका अनुसार यस्तो पहलले काठमाडौंको मौलिक संस्कृतिलाई उजागर गर्न थप मद्दत पुर्याउनेछ।
यस अभियानमार्फत महानगरपालिकाले केवल भौतिक पूर्वाधार निर्माण मात्र होइन, ऐतिहासिक स्मृति, सामाजिक सम्बन्ध र सांस्कृतिक जरा संरक्षण गर्ने प्रयास गरिरहेको देखिन्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
तपाईको प्रतिक्रिया
